ชื่อกิจกรรม

การจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี

กิจกรรมภายใต้ : 2568 (ยุทธ 5) โครงการที่ 40 : โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ
ประเภทกิจกรรม
การพัฒนาท้องถิ่น (บริการวิชาการ)
ผู้ดำเนินงาน
1. อาจารย์ ดร.ญาณพัฒน์ พรมประสิทธิ์ สาขาวิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
หลักและเหตุผล

           จังหวัดเพชรบุรีเป็นจังหวัดหนึ่งที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง และมีการใช้ประโยชน์ของประชาชนเป็นจำนวนมากทำให้ความหลากหลายทางชีวภาพลดลงอย่างรวดเร็ว ดังนั้นพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีเป็นภารกิจสำคัญสำหรับการอนุรักษ์ตัวอย่างอ้างอิง เพื่อการศึกษาวิจัย และเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจด้านความหลากหลายทางชีวภาพ การผ่านการจัดแสดงรูปแบบของนิทรรศการในการสร้างความตระหนักและร่วมกันรณรงค์เพื่อการอนุรักษ์ อีกทั้งยังจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีนี้ขึ้นเพื่อสนองพระราชดำริตามโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ในการเรียนรู้วิถีชีวิตของชุมชนตามแนวฝั่งแม่น้ำเพชรบุรี และแนวชายฝั่งทะเลจังหวัดเพชรบุรีตลอดจนการเก็บรักษาพันธุ์ พืช สัตว์ และท้องถิ่นต่อไป

          พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีมีวัตถุประสงค์ เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ที่ได้มาตรฐานสำหรับการจัดการเรียนการสอน การวิจัย และ บริการวิชาการและทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม อีกทั้งเป็นแหล่งข้อมูล ข่าวสาร ความรู้ วิทยาการ และสร้างเสริมประสบการณ์ ที่กว้างขวางหลากหลายเสริมสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ให้กับโรงเรียน ชุมชน และมหาวิทยาลัย โดยเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญส่งเสริมให้ผู้เรียนมีทักษะการเรียนรู้ เป็นผู้ใฝ่รู้ ใฝ่เรียน และเรียนรู้ด้วยตนเองอย่างต่อเนื่องจัดระบบและพัฒนาเครือข่ายสารสนเทศ และแหล่งการเรียนรู้ให้กับโรงเรียน ชุมชน มหาวิทยาลัยและบุคคลที่สนใจทั่วไป และเนื่องจากความต้องการของการจัดการเรียนการสอนรายวิชาชีววิทยาพื้นฐาน สัตววิทยา พฤกษศาสตร์ ไม้ดอกไม้ประดับ พืชพรรณไม้  กีฏวิทยา ฯลฯ และความต้องการของแหล่งชุมชน /โรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งรวบรวมตัวอย่างสิ่งมีชีวิตในท้องถิ่นเป็นประโยชน์ต่อรายวิชาการเรียนการสอน การวิจัยของชุมชน ท้องถิ่น และมหาวิทยาลัย อีกทั้งโครงการต่าง ๆ สามารถเข้ามามีส่วนร่วมในการพัฒนา และเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และมีประโยชน์สูงสุด ดังนั้นทางสาขาวิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัย    ราชภัฏเพชรบุรี จึงเห็นความสำคัญและประโยชน์ในการพัฒนาพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีโดยจะเพิ่มในส่วนของตัวอย่างสิ่งมีชีวิตให้ครอบคลุม ทั้งพืช สัตว์ และจุลินทรีย์ รวมถึงจัดทำป้ายนิทรรศการและบอร์ดให้ความรู้ทางด้านความหลากหลายทางชีวภาพ วิถีชีวิตของคนในชุมชน จังหวัดเพชรบุรี รวมไปถึงการปรับปรุงและพัฒนาให้เป็นแหล่งเรียนรู้ การให้บริการทางวิชาการแก่สังคมแก่นักเรียน นักศึกษา ประชาชนทั่วไป และเพื่อให้สามารถพัฒนาแหล่งเรียนรู้ให้ได้มาตรฐานสำหรับการเรียนการสอน การวิจัย การบริการวิชาการ และทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม ได้อย่างมีประสิทธิภาพและเกิดประโยชน์สูงสุดต่อไป

          จากการดำเนินโครงการที่ผ่านมา โครงการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี ได้ดำเนินการรวบรวมพันธุ์ไม้ เช่น พันธุ์ข้าว เมล็ดสน ข้าวโพด น้ำเต้า  ฝักหางนกยูง มะกล่ำตาช้าง มะขาม มะรุม  หงอนไก่ เป็นต้น โดยการอบแห้งพันธุ์ไม้ทั้งไม้หายาก พันธุ์ไม้ที่มีอยู่ในสวนพฤกษศาสตร์เพชรวนาลัย  พันธุ์ไม้ชนิดต่างๆ และจัดแสดงไว้ในพิพิธภัณฑ์ โดยมีการจัดทำป้ายชื่อแสดงพันธุ์ไม้ชนิดนั้นๆ ไว้ด้วย   นอกจากนี้ยังมีเก็บรวบรวมพันธุ์สัตว์ ทั้งสัตว์เลื้อยคลาน สัตว์ปีก แมลงชนิดต่างๆ  สัตว์น้ำ เช่น ไก่ ปลาชนิดต่างๆ  งู ปักเป้า ดอกไม้ทะเล  หอย ผีเสื้อ แมลงทับ แมลงปอ   เป็นต้น โดยวิธีการสต๊าฟสัตว์ การดองสัตว์ โดยมีการจัดทำป้ายชื่อแสดงให้ทราบรายละเอียดเบื้องต้นด้วย  นอกจากนี้ยังมีการบูรณาการกับการเรียนการสอนของนักศึกษาสาขาวิชาชีววิทยา และสาขาวิชาอื่น ๆ ที่เรียนในรายวิชาพฤกษศาสตร์ สัตววิทยา นิเวศวิทยา กีฏวิทยา ไม้ดอกไม้ประดับ พืชพรรณไม้ เป็นต้น  นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งเรียนรู้ให้กับนักเรียนที่เดินทางมาจัดกิจกรรมค่ายกับคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีได้เข้าชม ศึกษา เรียนรู้ เป็นต้น โดยในอนาคตโครงการฯ จะดำเนินการรวบรวมพันธุ์ไม้ พันธุ์พืช พันธุ์สัตว์ชนิดต่างๆ ให้หลากหลายและมีจำนวนมากขึ้น เช่น  พันธุ์พืชชนิดต่างๆ ที่มีอยู่ในสวนพฤกษศาสตร์เพชรวนาลัย  ยางนา  พันธุ์ข้าวพื้นเมืองของจังหวัดเพชรบุรี ตาล เป็นต้น และพันธุ์สัตว์ เช่น แมลงที่พบในสวนพฤกษศาสตร์ ด้วงชนิดต่างๆ ที่พบในมหาวิทยาลัย และที่มีการเพาะเลี้ยงเพื่องานวิจัย ปู ชนิดต่างๆ และปลาชนิดต่างๆ  ในพื้นที่จังหวัดเพชรบุรี  เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และเปิดโอกาสให้บุคคลทั่วไป นักเรียน นักศึกษาเข้าชมได้มากขึ้น
วัตถุประสงค์
1. เพื่อสนองพระราชดำริโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี 
2. เพื่อพัฒนาและปรับปรุงพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีให้มีมาตรฐานสำหรับการจัดการเรียนการสอน การวิจัย และ บริการวิชาการและทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม
3. เพื่อพัฒนาพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ในชุมชน ให้กับนักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไป
พื้นที่เป้าหมาย
# พื้นที่ ตำบล อำเภอ จังหวัด
1 อาคารศูนย์วิทยาศาสตร์และวิทยาศาสตร์ประยุกต์ นาวุ้ง เมืองเพชรบุรี เพชรบุรี
กิจกรรมย่อย

ระยะเวลาดำเนินงาน (Date)

( ไตรมาส 3) 26 ก.ย. 2568 - 26 ก.ย. 2568

กลุ่มเป้าหมาย (Target)

นักเรียน นักศึกษา ครู อาจารย์ชุมชนและบุคคลที่สนใจทั่วไปจำนวน 100 คน


วิธีการดำเนินงาน (Process)

  1. โครงการ การจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีดำเนินการปรับปรุงห้องความหลากหลายทางชีวภาพให้เป็นพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยา โดยดำเนินการจัดทำป้ายพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี และป้ายแสดงรายละเอียดพืช สัตว์ ชนิดต่างๆที่เก็บรวบรวมในพิพิธภัณฑ์

  2. ดำเนินการรวบรวมพรรณพืชชนิดต่างๆ ที่พบในสวนพฤกษศาสตร์เพชรวนาลัยและดำเนินการซ่อมแซมพรรณไม้ชนิดต่างๆ ที่เก็บรวบรวมไว้ในพิพิธภัณฑ์ให้มีสภาพที่ใช้งานได้ ส่วนพรรณไม้บางชนิดที่ชำรุด เสียหาย ดำเนินการเก็บตัวอย่างพรรณไม้ทดแทน เช่น เข็มหอม ทิวาราตรี ผกากรอง ประทัดไต้หวัน  พวงชมพู  พิกุล จำปี เสลา ตะบูน ประยงค์ พุฒตาลญี่ปุ่น  โมกนวล เล็กมือนาง กระท้อน  หงอนไก่ ฝ้าย หางนกยูงไทย  กระถิน ข้าว ประดู่บ้าน ทานตะวัน ตึงตาใส   มะลิลา มิกกี้เม้า  ปอเต่าไห้ กระท้อน กุหลาบพุกาม ตะขบ จำปา ยูคาลิปตัส  ราชพฤกษ์  ยี่โถเป็นต้น นอกจากนี้ยังมีการเก็บรวบรวมผลิตภัณฑ์ไม้ตาล

  3. ดำเนินการรวบรวมพันธุ์สัตว์ชนิดต่างๆ และซ่อมแซมและทดแทนพันธุ์สัตว์ที่ชำรุด  เช่น ปลาช่อน ปลานิล  หมึกกล้วย ด้วงแรดมะพร้าว  ด้วงกว่าชน  แมงปอผีเสื้อ  แมงปอบ้าน  ปลาทับทิม แมงดา หอยหวาน  ปลาตะกรับ     ปูทศกัณฑ์  บึ้ง  ปูม้า ปูแมงมุม  ด้วงมะพร้าว ตะขาบ  ผีเสื้อแคระสีขาว ผีเสื้อสายัณฑ์สีน้ำตาลใหญ่ ผีเสื้อหนอนใบกุ้งเส้นดำ  ผีเสื้อปลายปีกส้มเล็ก  ผีเสื้อหนอนผกาลายจุด ผีเสื้อหนอนมะนาว  ผีเสื้อหนอนใบรักลายเสือ มดดำ  มดแดง  ผีเสื้อถุงทองธรรมดา กุ้ง  ปูม้า แมงดาจาน เขียด

  4. มีการบูรณาการกับ 4 สาขาวิชา


ผลผลิต (Output)

  1. โครงการ การจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี ดำเนินการปรับปรุงห้อง

ความหลากหลายทางชีวภาพให้เป็นพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยา โดยดำเนินการจัดทำป้ายพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี และป้ายแสดงรายละเอียดพืช สัตว์ ชนิดต่างๆที่เก็บรวบรวมในพิพิธภัณฑ์

2. ดำเนินการรวบรวมพรรณพืชชนิดต่างๆ ที่พบในสวนพฤกษศาสตร์เพชรวนาลัยและดำเนินการซ่อมแซมพรรณไม้ชนิดต่างๆ ที่เก็บรวบรวมไว้ในพิพิธภัณฑ์ให้มีสภาพที่ใช้งานได้ ส่วนพรรณไม้บางชนิดที่ชำรุด เสียหาย ดำเนินการเก็บตัวอย่างพรรณไม้ทดแทน เช่น เข็มหอม ทิวาราตรี ผกากรอง ประทัดไต้หวัน  พวงชมพู  พิกุล จำปี เสลา ตะบูน ประยงค์ พุฒตาลญี่ปุ่น  โมกนวล เล็กมือนาง กระท้อน  หงอนไก่ ฝ้าย หางนกยูงไทย  กระถิน ข้าว ประดู่บ้าน ทานตะวัน ตึงตาใส   มะลิลา มิกกี้เม้า  ปอเต่าไห้ กระท้อน กุหลาบพุกาม ตะขบ จำปา ยูคาลิปตัส  ราชพฤกษ์  ยี่โถเป็นต้น นอกจากนี้ยังมีการเก็บรวบรวมผลิตภัณฑ์ไม้ตาล

3.ดำเนินการรวบรวมพันธุ์สัตว์ชนิดต่างๆ และซ่อมแซมและทดแทนพันธุ์สัตว์ที่ชำรุด  เช่น ปลาช่อน ปลานิล  หมึกกล้วย ด้วงแรดมะพร้าว  ด้วงกว่าชน  แมงปอผีเสื้อ  แมงปอบ้าน  ปลาทับทิม แมงดา หอยหวาน  ปลาตะกรับ     ปูทศกัณฑ์  บึ้ง  ปูม้า ปูแมงมุม  ด้วงมะพร้าว ตะขาบ  ผีเสื้อแคระสีขาว ผีเสื้อสายัณฑ์สีน้ำตาลใหญ่ ผีเสื้อหนอนใบกุ้งเส้นดำ  ผีเสื้อปลายปีกส้มเล็ก  ผีเสื้อหนอนผกาลายจุด ผีเสื้อหนอนมะนาว  ผีเสื้อหนอนใบรักลายเสือ มดดำ  มดแดง  ผีเสื้อถุงทองธรรมดา กุ้ง  ปูม้า แมงดาจาน เขียด


ผลลัพธ์ (Outcome)

4. มีการบูรณาการกับ 4 สาขาวิชา

  1. รายวิชาชีววิทยา 1 ,2  จำนวนนักศึกษา 64  คน
  2. รายวิชาสัตววิทยา  จำนวนนักศึกษา 86  คน
  3. พฤกษศาสตร์  จำนวนนักศึกษา 26 คน
  4. อนุกรมวิธานและความหลายหลายทางชีวภาพ  จำนวนนักศึกษา 26 คน
  5. หน่วยงานที่เข้าเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยามหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี 2 หน่วยงาน จำนวน 100 คน ได้แก่

1. โรงเรียนสาธิต มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี จำนวน  50 คน

2. คณะศึกษาดูงานจากองค์การบริหารส่วนตำบลบึงบัว อำเภอวชิรบารมี จังหวัดพิจิตร               จำนวน 50 คน


ผลกระทบ (Impact)



รายละเอียดผลกระทบ (Impact Detail)


งบประมาณที่ใช้ (Budget)

100,000.00 บาท / Baht
ผลการดำเนินกิจกรรม



สรุปรายละเอียดผลการดำเนินงาน

  1. โครงการ การจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี ดำเนินการปรับปรุงห้อง

ความหลากหลายทางชีวภาพให้เป็นพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยา โดยดำเนินการจัดทำป้ายพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี และป้ายแสดงรายละเอียดพืช สัตว์ ชนิดต่างๆที่เก็บรวบรวมในพิพิธภัณฑ์

2. ดำเนินการรวบรวมพรรณพืชชนิดต่างๆ ที่พบในสวนพฤกษศาสตร์เพชรวนาลัยและดำเนินการซ่อมแซมพรรณไม้ชนิดต่างๆ ที่เก็บรวบรวมไว้ในพิพิธภัณฑ์ให้มีสภาพที่ใช้งานได้ ส่วนพรรณไม้บางชนิดที่ชำรุด เสียหาย ดำเนินการเก็บตัวอย่างพรรณไม้ทดแทน เช่น เข็มหอม ทิวาราตรี ผกากรอง ประทัดไต้หวัน  พวงชมพู  พิกุล จำปี เสลา ตะบูน ประยงค์ พุฒตาลญี่ปุ่น  โมกนวล เล็กมือนาง กระท้อน  หงอนไก่ ฝ้าย หางนกยูงไทย  กระถิน ข้าว ประดู่บ้าน ทานตะวัน ตึงตาใส   มะลิลา มิกกี้เม้า  ปอเต่าไห้ กระท้อน กุหลาบพุกาม ตะขบ จำปา ยูคาลิปตัส  ราชพฤกษ์  ยี่โถเป็นต้น นอกจากนี้ยังมีการเก็บรวบรวมผลิตภัณฑ์ไม้ตาล

3.ดำเนินการรวบรวมพันธุ์สัตว์ชนิดต่างๆ และซ่อมแซมและทดแทนพันธุ์สัตว์ที่ชำรุด  เช่น ปลาช่อน ปลานิล  หมึกกล้วย ด้วงแรดมะพร้าว  ด้วงกว่าชน  แมงปอผีเสื้อ  แมงปอบ้าน  ปลาทับทิม แมงดา หอยหวาน  ปลาตะกรับ     ปูทศกัณฑ์  บึ้ง  ปูม้า ปูแมงมุม  ด้วงมะพร้าว ตะขาบ  ผีเสื้อแคระสีขาว ผีเสื้อสายัณฑ์สีน้ำตาลใหญ่ ผีเสื้อหนอนใบกุ้งเส้นดำ  ผีเสื้อปลายปีกส้มเล็ก  ผีเสื้อหนอนผกาลายจุด ผีเสื้อหนอนมะนาว  ผีเสื้อหนอนใบรักลายเสือ มดดำ  มดแดง  ผีเสื้อถุงทองธรรมดา กุ้ง  ปูม้า แมงดาจาน เขียด

4. มีการบูรณาการกับ 4 สาขาวิชา

  1. รายวิชาชีววิทยา 1 ,2  จำนวนนักศึกษา 64  คน
  2. รายวิชาสัตววิทยา  จำนวนนักศึกษา 86  คน
  3. พฤกษศาสตร์  จำนวนนักศึกษา 26 คน
  4. อนุกรมวิธานและความหลายหลายทางชีวภาพ  จำนวนนักศึกษา 26 คน
  5. หน่วยงานที่เข้าเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยามหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี 2 หน่วยงาน จำนวน 100 คน ได้แก่

1. โรงเรียนสาธิต มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี จำนวน  50 คน

2. คณะศึกษาดูงานจากองค์การบริหารส่วนตำบลบึงบัว อำเภอวชิรบารมี จังหวัดพิจิตร               จำนวน 50 คน

5. งบประมาณที่ใช้ไปทั้งหมด 100,000 บาท และดำเนินการเบิกจ่ายแล้วเสร็จตามที่กำหนดไว้ในโครงการ     ไตรมาสที่ 3






ตัวชี้วัดกิจกรรมหลัก
ตัวชี้วัด เป้าหมาย ผลที่ได้ รายละเอียด
1) ร้อยละความสำเร็จตามแผนอนุรักษ์พืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ร้อยละ 80 ร้อยละ 0
2) จำนวนชุมชนที่ได้รับประโยชน์จากโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ 2 ชุมชน 0 ชุมชน
3) จำนวนทรัพยากรธรรมชาติ ที่รวบรวมเข้าสู่กระบวนการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติอย่างเป็นระบบ 60 ชนิด 0 ชนิด
4) จำนวนผลิตภัณฑ์ที่ต่อยอดจากการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องจากพระราชดำริฯ 5 ผลิตภัณฑ์ 0 ผลิตภัณฑ์